Ngày 7/5 Bộ GTVT tiếp tục lấy ý kiến về việc đổi tên “trạm thu phí” thành “trạm thu tiền” trong Dự thảo Thông tư về xây dựng và tổ chức hoạt động của trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ. Theo dư luận cũng như các chuyên gia, việc đổi tên như vậy là không cần thiết, Bộ nên dành thời gian để xử lý các tồn tại ở các trạm BOT hiện nay.
Đề xuất đổi tên của Bộ GTVT
Đầu năm 2018, Bộ GTVT đã sử dụng tên “trạm thu giá” để phù hợp với Luật giá và lệ phí được Quốc hội thông qua. Tuy nhiên, sau khi bị dư luận phản ứng mạnh mẽ , cho rằng “trạm thu giá” không có ý nghĩa nên Bộ đã quyết định đổi lại như cũ, nay lại đề xuất đổi tên ‘trạm thu phí” thành “trạm thu tiền” tại Dự thảo Thông tư 49.
Tại Dự thảo, trạm thu tiền là nơi thực hiện việc thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ của các phương tiện tham gia giao thông đường bộ. Tài sản của trạm gồm: nhà điều hành, nhà bán bán vé, cổng soát vé, đèn điện, hệ thống giám sát, hệ thống kiểm soát trọng tải,…Đơn vị thực hiện thu tiền là nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án hoặc đơn vị được nhà đầu tư, doanh nghiệp ủy quyền giao nhiệm vụ thực hiện việc bán, kiểm soát vé thu tiền dịch vụ đường bộ.
Dự thảo cũng quy định trách nhiệm của đơn vị thu tiền là bảo trì công trình, tổ chức an toàn giao thông, thông suốt. Đơn vị này phải phối hợp với cơ quan chức năng, chính quyền địa phương giữ gìn trật tự, tránh ùn tắc tại các trạm BOT.
Đồng thời, tại dự thảo quy định thêm về việc công khai thông tin, chế độ báo cáo, lấy ý kiến người dân, cơ quan quản lý, chính quyền địa phương về vị trí của trạm thu phí, quy định phạt nỗi nhà đầu tư, quy định dừng thu phí do việc bảo trì dự án chưa đảm bảo.
Lấy ý kiến các chuyên gia và dư luận
“Không nên thay đổi làm gì” – Đó là ý kiến của Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Trung tâm trọng tải thương mại luật gia Việt Nam. Trước đây Bộ lấy tên là “trạm thu giá” vì trong Luật Lệ phí và giá có nên 17 loại phí được chuyển sang giá dịch vụ do Nhà nước định giá , trong đó có giá dịch vụ sử dụng đường bộ của các dự án đầu tư xây dựng đường bộ để kinh doanh. Nay Bộ lại đề xuất đổi tên “trạm thu phí” thành “trạm thu tiền”, mặt mặt bản chất thì việc thu tiền hay thu giá không khác thu phí. Chỉ khác ở chỗ Bộ GTVT có quyền điều chỉnh giá sử dụng dịch vụ đường bộ khi có các biến động, thay vì Bộ Tài chính như trước đó. Nguyên nhân sâu xa của việc điều chỉnh tên gọi là do Bộ muốn tránh từ “phí” vì sợ người dân sợ “phí chồng phí”. Tuy nhiên, từ trước đến nay, trạm thu phí là tên gọi quen thuộc với người dân, đã hiểu và đúng bản chất thì không nên thay đổi làm gì.
Khi xem xét, đối chiếu với ý kiến của người dân, nhiều người cũng đồng quan điểm không nên đổi tên thành “trạm thu tiền”. Một facebooker tên Nguyễn Tiến Tường chia sẻ: “ Sao lại là thu ‘tiền”? Tiền là vật ngang giá chung có tính toán cao nhất đổi lấy hàng hóa, dịch vụ. Phí là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải trả khi được một tổ chức, cá nhân khác cung cấp dịch vụ . Kinh doanh, buôn bán thì người ta nộp Thuế cho Nhà nước, tên gọi “trạm thu phí” đúng rồi, sao phải tốn công tốn sức với một cái tên này mãi nhỉ?”.
Thay vì dành thời gian để suy nghĩ, đặt tên, lấy ý kiến về tên gọi của các trạm BOT thì nên tập trung vào các vấn đề cấp bách hơn như giải pháp để hạn chế tình trạng kẹt xe trong dịp lễ, tết, đầu tư mở rộng cầu đường, phát triển kinh tế hay đơn giản như trạm BOT đặt như thế nào, thu phí bao nhiêu là hợp lý “ một facebooker khác tên Uyen Trinh đồng tình.
Nhìn chung, trong dự thảo đổi tên “trạm thu phí” thành “trạm thu tiền” lần này có thể vẫn sẽ nhận được nhiều phản đối từ người dân, những cái gì đã ăn sâu vào tiềm thức của họ thì rất khó để thay đổi.
